Tiêm phòng vacxin là một trong những việc làm cần thiết mà không bố mẹ nào bỏ qua trong giai đoạn chăm sóc trẻ nhỏ. Một trong những loại vắc-xin hầu như như phụ huynh nào cũng quan tâm đó là vắc-xin 6 trong 1. Và hiện tượng thường gặp sau khi thực hiện mũi tiêm này là trẻ phát sốt. Vậy nguyên nhân nào khiến trẻ bị sốt sau khi tiêm phòng 6 trong 1 và cách hạ sốt hiệu quả nhất là gì? Hãy cùng Phòng Khám Bác Sĩ chúng tôi tìm hiểu qua bài viết này nhé.
Thế nào là vắc-xin 6 trong 1?
Vaccine 6 in 1 (còn được gọi là Vắc-xin 6 trong 1) là loại vacxin phối hợp, được sử dụng rộng rãi trong chương trình tiêm chủng của các trung tâm tiêm chủng dịch vụ. Mũi tiêm này thích hợp nhất cho những trẻ từ 2 tháng đến dưới 2 tuổi. Biểu hiện thường gặp là trẻ bị sốt sau khi tiêm phòng 6 trong 1. Mục đích để phòng bệnh cho trẻ nhỏ (6 bệnh) mà không cần tiêm quá nhiều mũi. Hiện nay tại Việt Nam đang tiêm chủng 2 loại vacxin 6 trong 1, đó là Infanrix Hexa và Hexaxim. Vắc-xin Infanrix Hexa được sản xuất từ nhà sản xuất GSK (Bỉ); vắc-xin Hexaxim được sản xuất từ nhà sản xuất Sanofi Pasteur (Pháp).
Vắc-xin 6 trong 1 giúp trẻ phòng tránh những bệnh gì?
Vắc-xin 6 trong 1 là loại vắc-xin thường được các bố mẹ quan tâm tìm hiểu tiêm cho con. Bởi lý do là loại vắc-xin này có thể phòng được 6 loại bệnh trong 1 mũi tiêm cho con.
Bệnh bạch hầu
Đây là căn bệnh truyền nhiễm mang tính cấp tính, con đường lây lan nhanh. Khi phát bệnh trẻ có các biểu hiện như: họng đỏ, khi nuốt bị đau, da dẻ xanh xao, mệt mỏi, sốt, nổi hạch ở cổ.
Bệnh ho gà
Đây cũng là 1 trong những bệnh truyền nhiễm cấp tính liên quan tới đường hô hấp, lây nhiễm qua đường hô hấp hoặc tiếp xúc trực tiếp với đồ vật có bám dịch từ người đã từng nhiễm bệnh.
Bệnh uốn ván
Là tình trạng bệnh nhiễm trùng cấp tính nghiêm trọng, gây do độc tố của vi khuẩn uốn ván có tên Clostridium Tetani gây ra.
Hậu quả: có khả năng gây tử vong.
Bệnh bại liệt
Đây là loại bệnh lý truyền nhiễm do virus Polio dẫn tới bệnh. Con đường lây truyền chủ yếu từ người sang người thông qua đường tiêu hóa.
Hậu quả: Suy hô hấp cấp tính và có khả năng tử vong.
Bệnh viêm gan B
Đây là căn bệnh truyền nhiễm mà do loại virus viêm gan B – HBV gây ra. Biến chứng bệnh thành Viêm gan mãn tính, suy gan, ung thư gan và xơ gan.
Bệnh viêm phổi và viêm màng não do vi khuẩn HIB
Bệnh này do vi khuẩn Haemophilus Influenzae Type B (Hib) gây ra trên cơ thể bé. Là nguyên nhân gây viêm màng não mủ ở trẻ dưới 5 tuổi.
Biểu hiện khi trẻ bị sốt sau khi tiêm phòng 6 trong 1
Sau khi tiêm phòng 6 trong 1, trẻ sẽ xuất hiện một số triệu chứng thường gặp sau đây:
- Trẻ bị sốt nhẹ và tự khỏi trong 1-2 ngày, nhiệt độ không quá cao
- Tại vị trí tiêm, trẻ xuất hiện hiện tượng sưng đỏ, đau hoặc chai cứng. Triệu chứng này sẽ tự khỏi sau vài ngày tiêm phòng.
- Có thể xuất hiện vết bầm tím ở vị trí tiêm, có thể do thiếu yếu tố đông máu ở trẻ
- Gây nên một số tác dụng phụ khác ở trẻ: chán ăn, bỏ bú, dễ quấy khóc, nôn mửa, …
- Xuất hiện một số phản ứng mạnh không mong muốn: co giật, phù nề, sốc phản vệ
Nguyên nhân nào khiến trẻ bị sốt sau khi tiêm phòng 6 trong 1?
Có nhiều nguyên nhân gây nên tình trạng trẻ bị sốt sau khi tiêm phòng 6 trong 1. Dưới đây là một số nguyên nhân chủ yếu, bố mẹ nên chú ý:
- Do sức đề kháng của trẻ còn khá yếu. Vì vậy, sau khi tiêm sẽ xuất hiện phản ứng phụ như gây sốt, sưng đau và quấy khóc…
- Do cơ thể bé bị suy nhược, thiếu cân
- Trước và sau tiêm trẻ không được ăn no, không những gây sốt mà còn gây ra những hệ quả khác trên cơ thể trẻ
- Biểu hiện trẻ bị sốt sau khi tiêm phòng là phản ứng được xem là tích cực của cơ thể cho biết hệ miễn dịch của trẻ nhỏ đang phản ứng qua lại với vắc-xin.
- Do những bệnh lí mà trẻ mắc phải gây nên việc sốt sau tiêm. Một số bệnh lí đã kể trên, như: bệnh ho gà, bệnh uốn ván, bệnh bại liệt, bệnh viêm gan B, bệnh liên quan tới phổi
Cần làm gì khi trẻ bị sốt sau khi tiêm phòng 6 trong 1
Đối với trường hợp bé bị sốt sau khi tiêm phòng 6 trong 1, bố mẹ không cần lo lắng, hãy bình tĩnh là làm theo các hướng dẫn sau:
- Cho trẻ ở lại trung tâm y tế theo dõi thêm ít nhất 30 phút, không nên cho trẻ về ngay, tránh trường hợp sốc phản vệ mà không được xử lý kịp thời.
- Cho trẻ uống nhiều nước, tăng cường bú sữa để bổ sung nước cho trẻ
- Không sử dụng thuốc paracetamol cho trẻ dưới 2 tháng.
- Đối với trẻ dưới 3 tháng, trẻ cân nặng dưới 5kg hoặc bị hen suyễn, không dùng ibuprofen cho trẻ sử dụng
- Khi trẻ bị sốt sau khi tiêm phòng 6 trong 1, không cần vội vàng mà cho trẻ uống hạ sốt, hãy tiếp tục theo dõi tình trạng sốt của bé, dùng khăn ấm chườm trán hoặc lau người cho bé
- Ở các vùng da có mạch máu lớn đi qua: bàn tay, bàn chân, nách bẹn cần giữ ấm và lau bằng khăn ấm để làm giãn nở mao mạch giúp hạ nhiệt nhanh
- Mặc quần áo thông thoáng, thấm hút mồ hôi, không mặc quá nhiều lớp và đắp chăn dày
- Giữ không gian nhà ở, khu vực bé ngủ nghỉ được thông thoáng, tạo không gian thoải mái cho bé
- Nếu trẻ sốt cao 38.5 độ C thì nên cho trẻ uống thuốc hạ sốt. Thường là thuốc Paracetamol, liều lượng 10-15 mg/kg cân nặng, chú ý mỗi lần uống cách nhau 4 – 5 giờ, tổng liều không quá 100mg/kg cân nặng trong vòng 24 giờ.
- Thường xuyên sử dụng cặp nhiệt kế theo dõi nhiệt độ của bé, nếu sốt cao và kéo dài không hạ thì nhanh chóng đưa bé đến trung tâm y tế gần nhất để theo dõi.
- Không được tự ý sử dụng các loại thuốc hạ sốt khác, khi dùng thuốc cần có chỉ định của bác sĩ.
Thông thường, trẻ bị sốt sau khi tiêm phòng 6 trong 1 là từ 6 – 12 giờ, rồi tự khỏi trong vòng 1 – 2 ngày mà không có bất kỳ di chứng gì.
Khi nào cần đưa trẻ đến gặp bác sĩ nếu trẻ bị sốt sau khi tiêm phòng 6 trong 1?
Nếu trẻ bị sốt sau khi tiêm phòng 6 trong 1 với nhiệt độ cơ thể cao kéo dài, đã thử các biện pháp hạ sốt tại nhà cho trẻ nhưng không thuyên giảm. Ngược lại trên cơ thể bé xuất hiện trẻ sốt trên 39 độ C kèm theo một số biểu hiện sau cần đưa trẻ đến cơ sở y tế
- Sốt cao từ 39 độ trở lên
- Uống thuốc hạ sốt sau 1 giờ nhưng không có tác dụng hạ sốt
- Co giật, mệt lả, gọi bé không phản ứng
- Tím tái
- Có triệu chứng khó thở
- Quấy khóc kéo dài do cơ thể mệt mỏi khó chịu
- Hạn chế bú, kèm theo phát ban kéo dài hơn 1 ngày
- Áp xe hoặc sưng đau ở vị trí tiêm
- Trẻ dị ứng với thành phần trong thuốc tiêm
Đây hầu như đều là các triệu chứng nặng mà trẻ gặp phải sau khi tiêm phòng 6 trong 1. Nhưng hầu như ở trẻ bị sốt sau khi tiêm phòng 6 trong 1 rất hiếm gặp các trường hợp phản ứng sau tiêm nặng, vì loại thuốc này khá tốt cho trẻ, là thuốc đặc chủng cho cả trẻ nhỏ chỉ vài tháng tuổi, không chứa các thành phần gây hại cho cơ thể.
Việc tiêm phòng vắc xin đầy đủ cho trẻ em là điều rất quan trọng. Điều này ảnh hưởng đến việc phòng, tránh bệnh cho trẻ trong suốt quá trình trưởng thành của bé. Tuy nhiên, bố mẹ cần lưu ý theo dõi các triệu chứng sau khi tiêm phòng trên cơ thể con, đặc biệt trẻ thường bị sốt sau khi tiêm phòng 6 trong 1. Hãy liên hệ cho bác sĩ để được tư vấn và có cách xử trí chính xác cho những trường hợp phản ứng của bé.
Những trường hợp nào không nên tiêm phòng 6 trong 1?
Mặc dù tiêm phòng loại vắc-xin này rất tốt cho cơ thể bé, nhưng không phải bất kì cơ thể nhỏ nào cũng có thể tiêm được. Ngoài việc trẻ bị sốt sau khi tiêm phòng 6 trong 1 còn xảy ra những tác dụng phụ khác nếu trẻ nằm trong các trường dưới đây. Bởi nếu bé thuộc một trong các trường hợp đó có thể gây nên hậu quả nghiêm trọng khi tiêm phòng. Bố mẹ hãy đọc những và tránh tiêm cho những bé có biểu hiện sau đây:
- Những trẻ có hệ miễn dịch còn quá yếu, thiếu chất dinh dưỡng, thiếu canxi và hệ miễn dịch suy giảm khả năng cơ thể tiếp nhận và thích nghi hoặc phòng vệ chưa hoàn thiện. Đây là lý do khiến các loại chất trong vắc-xin đi vào cơ thể bé và gây tác dụng phụ mạnh
- Trẻ đang bị sốt cao, mắc các bệnh mạn tính hoặc cấp tính cũng cần tạm hoãn tiêm phòng loại vắc-xin này
- Thời gian giữa các mũi tiêm chưa đủ 1 tháng hoặc chưa đủ dài để tiêm mũi tiếp theo. Điều này khiến các loại vắc-xin chưa kịp tích hợp vào cơ thể bé đã phải nạp thêm loại mới khiến cơ thể quá tải, tác động qua lại giữa các loại vắc-xin trên cùng 1 cơ thể là điều không đáng có
- Trẻ bị dị ứng với bất kì thành phần nào trong vắc-xin 6 trong 1. Nếu sử dụng vắc-xin có thành phần gây dị ứng cho trẻ thì bố mẹ ngay lập tức không cho trẻ tiêm, nếu không sẽ xảy ra tác dụng phụ không mong muốn
- Trước đây trẻ từng xuất hiện hiện tượng sốc phản vệ sẽ có nguy cơ cao đe dọa đến trẻ trong lần tiêm phòng 6 trong 1
- Trẻ đã quá giai đoạn tiêm phòng loại vắc-xin 6 trong 1 khá lâu. Nếu tiêm trong khoảng thời gian trễ so với giai đoạn tiêm không những thuốc không phát huy hết tác dụng mà còn có khả năng tiếp nhận một số tác dụng phụ
Kết luận
Trên đây là bài viết mà Phòng Khám Bác Sĩ muốn gửi tới bố mẹ, giúp bố mẹ có thêm hiểu biết về loại vắc-xin 6 trong 1 và sốt là phản ứng bình thường bố mẹ không cần quá lo lắng. Hiện tượng trẻ bị sốt sau khi tiêm phòng 6 trong 1 phần lớn là dấu hiệu tốt, báo hiệu cơ thể bé đã có thể hấp thụ thuốc và chuyển biến tốt. Tác dụng xấu hầu như rất hiếm gặp. Hy vọng bài viết trên giúp ích cho các bố mẹ chăm con tốt hơn.
