Bệnh rò hậu môn và cách chữa rò hậu môn tại nhà hiệu quả

Bệnh rò hậu môn tuy không phải là căn bệnh nguy hiểm đến tính mạng người bệnh nhưng lại đem đến những phiền phức trong cuộc sống hàng ngày. Để hiểu thêm về bệnh rò hậu môn cũng như cách chữa trị rò hậu môn tại nhà, hãy cùng Phòng Khám Bác Sĩ theo dõi bài viết dưới đây nhé!

Bệnh rò hậu môn là gì?

Rò hậu môn chính là tình trạng nhiễm trùng các khe và nhú trong ống hậu môn làm cho nhiều tuyến nằm giữa hai cơ thắt bị viêm, sưng, hình thành mủ, tiếp theo mủ vỡ ra tạo thành các đường rò hay lỗ rò. Căn bệnh này do ổ áp xe ở vùng hậu môn – trực tràng gây nên, vì vậy đây là một dạng nhiễm khuẩn mạn tính. Ở bên trong các đường rò là các tổ chức hạt mãn tính sinh ra từ các phản ứng viêm. Dựa vào mức độ viêm nhiễm và phản ứng của cơ thể mà các lỗ rò có nhiều loại khác nhau, bao gồm: rò không hoàn toàn, rò hoàn toàn, rò ngoài cơ thắt, rò trong cơ thắt, rò qua cơ thắt, rò đơn giản hoặc phức tạp,…

Người bị bệnh rò hậu môn sẽ gặp những nốt nhỏ ở quanh vùng hậu môn và ở tầng sinh môn. Chúng ta sẽ nhìn thấy dịch vàng kèm theo mùi khó chịu thường xuyên chảy ra ở các lỗ rò. Người bệnh khi đi đại tiện, lỗ rò sẽ rỉ phân xuống làm cho hậu môn sưng nóng, căng rát, đau tức và xuất hiện mủ ở những lỗ rò.

Bất kì độ tuổi hay giới tính nào cũng có thể bị rò hậu môn. Tuy nhiên, nhóm đối tượng từ 30-50 tuổi là nhóm dễ mắc bệnh nhất. Đặc biệt, tỉ lệ nam giới có nguy cơ mắc bệnh cao gấp 4 lần nữ giới.

Đây là bệnh lành tính, không gây nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng người bệnh. Tuy nhiên, nếu bệnh nhân không để ý, không quan tâm đến bệnh đúng mức thì sẽ trở nặng và gây những biến chứng nặng nề.

Nguyên nhân gây bệnh

Ngoài nguyên nhân chính là áp xe hậu môn thì bệnh rò hậu môn cũng có thể do các nguyên nhân sau:

Bệnh viêm ruột ( Crohn )
Ảnh hưởng từ bức xạ do điều trị ung thư
Bị chấn thương
Có dị vật ở vùng hậu môn
Mắc bệnh lây truyền qua đường tình dục
Mắc bệnh lao
Mắc bệnh ung thư
Ảnh hưởng sau một phẫu thuật ở vùng gần hậu môn

Phân biệt rò hậu môn và áp xe hậu môn

Bệnh rò hậu môn và áp xe hậu môn thường rất hay dễ bị nhầm lẫn, do đó cần phải được thăm khám và chẩn đoán xác thực. Trên thực tế, rò hậu môn xảy ra khi người bệnh không điều trị dứt khoát áp xe quanh khu vực hậu môn. Các áp xe này đến thời điểm nào đó khi có yếu tố tác động sẽ vỡ ra sẽ tạo thành đường rò. Qua đó cho thấy, rò hậu môn và áp xe hậu môn thực chất là 2 giai đoạn của một căn bệnh. Trong đó, giai đoạn cấp tính là áp xe trực tràng còn rò hậu môn là giai đoạn mãn tính.

Biểu hiện của bệnh rò hậu môn

Khi bị rò hậu môn, người mắc sẽ có một số biểu hiện như sau:

Đau ở vùng hậu môn, cảm giác đau thường xuyên và nặng dần khi thực hiện các hoạt động mạnh như vận động, mang vác các vật nặng… Trong một số trường hợp, cơn đau lan tới bộ phận tiết niệu – sinh dục gây bí tiểu hoặc khó tiểu.
Khi động chạm thì thấy vùng hậu môn bị sưng, đau và có khối căng ở cạnh hậu môn. Khi các khối này bị tự vỡ hoặc do tác động bên ngoài, phần dịch chảy ra có màu vàng, mùi khó chịu và khi lành lại thì miệng lỗ rò xuất hiện các vảy. Một thời gian sau, chỗ đó lại tiếp tục sưng, đau và vỡ ra, có ít mủ rồi chảy nước vàng có thể lẫn cả máu. Quá trình này cứ lặp đi lặp lại, tạo thành vòng xoắn bệnh lý khiến tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.
Người bệnh có thể bị ngứa dai dẳng, cảm thấy khó chịu quanh lỗ hậu môn hay nhiều lúc thấy phân và hơi xì qua lỗ rò.
Ngoài ra, một số trường hợp có thể bị sốt, mệt mỏi, uể oải,…
Khi thăm khám hậu môn có thể phát hiện lỗ rò trong.

Bệnh rò hậu môn có nguy hiểm không?

Đây là căn bệnh lành tính, không nguy hiểm đến sức khỏe người mắc phải. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, không điều trị hoặc điều trị nhưng không dứt điểm thì có thể gây ra một số biến chứng như sau:

Lở loét xung quanh vùng hậu môn: Mủ và chất dịch tiết ra từ lỗ rò có thể làm khu vực da gần vùng hậu môn bị nhiễm khuẩn, sưng tấy và lở loét.
Xuất hiện lỗ rò ở các bộ phận khác: Nếu không điều trị và để bệnh càng kéo dài thì lỗ rò càng có điều kiện tăng thêm về số lượng đường rò và lỗ rò gây ảnh hưởng đến các khu vực khác như trực tràng, niệu đạo, âm đạo.
Ảnh hưởng về mặt tâm lý: Các triệu chứng của rò hậu môn làm cho người mắc luôn mang trong mình trạng thái lo lắng, bất an, cảm thấy tự ti và ngại tiếp xúc với mọi người xung quanh. Từ đó chất lượng sống cũng bị ảnh hưởng theo.

Cách chữa rò hậu môn tại nhà

Rò hậu môn tuy là bệnh lành tính nhưng đến hiện nay chưa có cách chữa rò hậu môn dứt điểm tại nhà. Đối với tình trạng bệnh lý này, cách duy nhất điều trị dứt điểm chính là tiến hành thăm khám các lỗ rò sau đó tiến hành phẫu thuật.

Phẫu thuật điều trị bệnh rò hậu môn

Nguyên tắc phẫu thuật rò hậu môn:

Cần tìm ra phương pháp mổ phù hợp nhất với tình trạng người bệnh
Cần tìm ra đường bị rò nằm trong ống hậu môn
Cắt bỏ hết các phần bị xơ
Phá bỏ tất cả các đường rò trong ống hậu môn
Hạn chế gây tổn thương cho các cơ co thắt nằm trong ống hậu môn.
Sau phẫu thuật phải chắc chắn rằng đường rò liền từ trong ra ngoài và từ dưới lên trên.

Dưới đây là một số phương pháp phẫu thuật bệnh rò hậu môn phổ biến hiện nay:

Mở đường rò

Đầu tiên sẽ nong rộng hậu môn và dùng một que để nối thông các rãnh lỗ rò từ bên ngoài vào trong. Tiếp theo, rạch trên que thông từ lỗ ngoài vào lỗ trong, từ đó đường rò được mở hoàn toàn. Mục đích của phương pháp này nhằm để đường rò lành một cách tự nhiên. Tuy nhiên sẽ xuất hiện biến chứng như đi đại tiện mất tự chủ. Vì thế không sử dụng phương pháp này cho rò xuyên cơ thắt cao, rò phía trước ở phụ nữ, rò trên cơ thắt. Còn lại sử dụng cho các loại rò: rò giữa cơ thắt, xuyên cơ thắt thấp. Tuy nhiên cần phải có bác sĩ có chuyên môn cao thực hiện phẫu thuật.

Buộc thun đường rò

Phương pháp buộc thun đường rò thường được áp dụng cho các lỗ rò cao xuyên cơ thắt, rò tái phát, rò phức tạp cơ xuyên cơ thắt ngoài, rò phía trước ở nữ. Việc sử dụng dây thun buộc đường rò có nhiều ưu điểm hơn các phương pháp khác như: bảo vệ cơ vòng ngoài hậu môn, dẫn lưu được dịch có trong đường rò và hạn chế nhiễm trùng cấp. Phương pháp này và mở đường rò tuy có điểm chung nhưng buộc thun đường rò lại an toàn và ít gây ra biến chứng hơn.

Hạ niêm mạc trực tràng che phủ lỗ rò hậu môn

Phương pháp này áp dụng cho những bệnh nhân giống phương pháp cột thun, không làm tổn thương cơ thắt. Phương pháp này mang lại tỷ lệ thành công cao, khả năng tái phát bệnh sau 19 tháng chữa trị chỉ khoảng tầm 8%. Tuy nhiên, nhược điểm của phương pháp này là bệnh nhân có nguy cơ tái phát rất cao khi vết mổ bị nhiễm trùng.

Đặt seton chữa rò hậu môn

Năm 1956, phẫu thuật đặt seton bắt đầu được thực hiện. Phương pháp này thích hợp đối với những ca có đường rò phức tạp, rò trên cơ thắt hoặc rò xuyên cơ thắt cao. Phương pháp này giúp dẫn lưu chất lỏng bị nhiễm trùng trước khi phẫu thuật. Quá trình này có thể mất khoảng 6 tuần hoặc lâu hơn.

Cắt đường rò

Đối với phương pháp này bác sĩ thực hiện bằng cách lấy sạch mô xơ của đường rò và chỉ sử dụng cho các đường rò nông. Với kỹ thuật này, vết mổ thường lâu lành và đa số phải mất đến khoảng 6 tuần để bình phục hoàn toàn. Trong khoảng thời gian vết mổ cũ lành rất dễ xuất hiện một lỗ rò khác.

Keo sinh học và nút vá lỗ rò

Phương pháp này chỉ được sử dụng được cho những lỗ rò đơn giản. Nếu sử dụng đối với các lỗ rò phức tạp thì sẽ tăng nguy cơ tái phát bệnh rất cao. Ưu điểm của phương pháp này là không làm tổn thương cơ thắt.

Chăm sóc bệnh nhân sau phẫu thuật rò hậu môn

Sau phẫu thuật bệnh rò hậu môn, người bệnh cần có chế độ ăn uống và sinh hoạt điều độ để các vết thương nhanh lành và ngăn chặn bệnh tái phát.

Vệ sinh vết mổ

Vệ sinh hậu môn bằng cách dùng nước ấm pha Povidone ( nồng độ 3 – 4% ) giúp làm giảm cơn đau, ngăn ngừa tình trạng phù nề và hạn chế bị nhiễm trùng vết mổ.
Để hở vết mổ để vết mổ nhanh khô miệng.
Vệ sinh vết mổ sạch sẽ, đúng cách, thay băng gạc thường xuyên để tránh vi khuẩn xâm nhập gây viêm, nhiễm trùng vết thương.

Chế độ ăn uống

Tăng cường uống nhiều nước để duy trì sự hoạt động bình thường của các quá trình trao đổi chất trong cơ thể và ngăn ngừa táo bón.
Ăn những thức ăn mềm, dễ tiêu hóa ví dụ như cháo, súp, canh rau củ,… và các thực phẩm có tác dụng nhuận tràng để đường tiêu hóa dễ làm việc hơn và ngăn ngừa bệnh táo bón.
Bổ sung thêm các loại rau xanh, trái cây tươi trong các bữa ăn để cung cấp vitamin và khoáng chất, tạo điều kiện cho cơ thể nâng cao hệ miễn dịch, phòng chống nhiễm khuẩn và kích thích quá trình tái tạo tế bào mới.
Bổ sung các loại thức ăn chứa nhiều protein như thịt nạc lợn, trứng, sữa,… để đẩy nhanh quá trình hồi phục vết thương.
Thực hiện chế độ ăn nhạt, hạn chế ăn nhiều muối để tránh triệu chứng khó chịu, đầy hơi vùng bụng.
Không ăn các thực phẩm cay, nóng; hạn chế thực phẩm có thể gây ngứa, dị ứng (hải sản, thịt bò, tôm, cua…), các món chiên xào, thịt mỡ… Bởi nhóm thực phẩm này vừa khó tiêu hóa, vừa gây hiện tượng nóng trong người khiến người bệnh táo bón, gặp khó khăn khi đại tiện.
Không sử dụng các loại đồ uống có cồn, cafein, gas.

Chế độ sinh hoạt

Tránh viêm nhiễm ngược dòng bằng cách không sử dụng bồn tắm khi tắm.
Không đứng hoặc ngồi quá lâu, nên thực hiện các luyện tập nhẹ cho vùng chậu để tăng cường quá trình tuần hoàn máu ở hậu môn – trực tràng, giúp vết mổ rò hậu môn nhanh chóng hồi phục.
Tập thói quen đi vệ sinh vào khoảng thời gian nhất định trong ngày, khi đi đại tiện không rặn mạnh tránh gây áp lực lên vùng hậu môn – trực tràng.
Chủ động điều trị dứt điểm các bệnh lý nứt kẽ hậu môn, áp xe hậu môn, bệnh Crohn, viêm loét đại tràng, lao ruột… để ngăn ngừa nguy cơ tái phát bệnh.
Tái khám sức khỏe định kỳ để nắm rõ tình trạng bệnh lý và chắc chắn rằng bệnh đã được chữa trị khỏi hoàn toàn.

Lời kết

Trên đây là những chia sẻ của Phòng Khám Bác Sĩ về bệnh rò hậu môn và cách chữa trị rò hậu môn tại nhà. Hy vọng bạn đọc đã có những thông tin bổ ích sau khi xem bài viết của chúng tôi. Chúc bạn đọc một ngày tốt lành!