Những thống kê gần đây cho thấy việc gia tăng tỷ lệ sử dụng các biện pháp ngừa thai hiện đại như thuốc viên ngừa thai thế hệ mới, dụng cụ tử cung chứa nội tiết … là phù hợp với xu thế phát triển của xã hội. Tuy nhiên, muốn việc thực hiện các biện pháp ngừa thai có hiệu quả nhất cần đòi hỏi sự hợp tác và thống nhất của cả vợ lẫn chồng.
Các biện pháp tránh thai an toàn và có hiệu quả cao như :
Đối với viên tránh thai dạng uống
Có thành phần nội tiết kết hợp hoặc viên uống chỉ có progestin, đều có thể bắt đầu ngay lập tức kể cả sau khi phá thai, kể cả ngay ngày làm thủ thuật. Biện pháp tránh thai dạng uống này không phòng tránh được các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục kể cả HIV/ AIDS, tuy nhiên vẫn áp dụng cho những trường hợp viêm nhiễm cấp tính đường sinh dục.
Theo BS. Trần Thị Thúy Phượng (Khoa Kế hoạch gia đình – BV Từ Dũ): Nếu phụ nữ đang có bệnh hen phế quản mạn tính cần phải điều trị thì phương pháp thích hợp nhất là: vòng tránh thai TCu 380, bao cao su, không sử dụng các thuốc chứa nội tiết tố. Các phương pháp trên đều mang lại hiệu quả cao 95%-99% nếu sử dụng đúng cách.
Thuốc tiêm tránh thai (DMPA), thuốc cấy tránh thai IMPLANON
Có thể tiêm hoặc cấy ngay lập tức, tuy nhiên, giống như các thuốc tránh thai dạng uống, DMPA, IMPLANON cũng không phòng tránh được các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục.
Bao cao su
Dùng ngay khi bắt đầu có quan hệ tình dục lại. Đây là một biện pháp tốt có thể được lựa chọn trong thời gian chưa thể bắt đầu dùng một biện pháp khác ngay lập tức. Bao cao su là một biện pháp thích hợp cho việc dùng liên tục nếu sử dụng đúng cách, hiệu quả tránh thai cao đến 98%.
Bao cao su dùng cho nam giới là một biện pháp duy nhất có thể vừa giúp phòng tránh thai vừa giúp phòng tránh các viêm nhiễm lây qua đường tình dục kể cả HIV/AIDS.
Dụng cụ tử cung
Có thể đặt dụng cụ tử cung ngay sau khi hút thai nếu không tai biến, lòng tử cung sạch và không biểu hiện của viêm nhiễm. Không nên đặt dụng cụ tử cung ngay sau hút thai trong những trường hợp có thương tổn nặng chưa lành, chưa kiểm soát được băng huyết và thiếu máu cấp tính chưa có tiến triển tốt.
Sau phá thai 3 tháng giữa không nên đặt dụng cụ tử cung ngay, nên chờ trong vòng 4 đến 6 tuần sau cho kích thước tử cung trở về bình thường để tránh vòng rơi tụt.
Trước khi tiến hành đặt dụng cụ tử cung, khách hàng phải được tư vấn đầy đủ về ưu điểm, tai biến và những bất lợi của biện pháp này, cán bộ y tế phải được tập huấn thành thạo về kỹ thuật đặt và tháo dụng cụ tử cung, khách hàng phải được khám và sàng lọc kỹ những dấu hiệu viêm nhiễm, nếu có viêm nhiễm cần trì hoãn biện pháp này ít nhất là 3 tháng sau khi hút thai để được điều trị hết các viêm nhiễm.
Ngoài ra, đặt vòng còn có một tỷ lệ thất bại do tụt vòng và không phòng tránh được các bệnh lây truyền qua đường tình dục.
Một số biện pháp tránh thai khác có hiệu quả tránh thai không cao và không thích hợp cho thời điểm sau phá thai như sử dụng thuốc diệt tinh trùng, các biện pháp vật cản như màng ngăn âm đạo, mũ cổ tử cung, phương pháp tính vòng kinh …
- Màng ngăn âm đạo, mũ cổ tử cung, có thể cũng thích hợp sử trong ngay sau khi phá thai 3 tháng đầu. Sau phá thai 3 tháng giữa cần trì hoãn dùng màng ngăn âm đạo, mũ cổ tử cung cho đến khi cho kích thước cổ tử cung và tử cung trở về bình thường trong vòng 4 đến 6 tuần sau.
- Thuốc diệt tinh trùng (dạng bọt, gel, thuốc đặt, thuốc viên) là một biện pháp có thể dùng tạm thời khi phải trì hoãn một biện pháp tránh thai khác, hiệu quả thuốc diệt tinh trùng không cao lắm và không phòng tránh được các viêm nhiễm lây qua đường tình dục và HIV.
- Biện pháp tính vòng kinh (hoặc gọi là tính ngày giao hợp an toàn). Không khuyến nghị sử dụng sau phá thai. Biện páp này có thể sử dụng sau khi đã có 3 chu kỳ kinh đều từ sau phá thai. Hiệu quả của phương pháp phụ thuộc rất nhiều vào sự áp dụng chính xác cũng như phải có chu kì kinh đều đặn mỗi tháng. Tỉ lệ ngừa thai của phương pháp là rất thấp 40-50%.
Viên tránh thai khẩn cấp (liều dùng chỉ có levonorgestrel và liều phối hợp estrogen-progesteron). Muốn hiệu quả tránh thai cao, phải sử dụng càng sớm càng tốt ngay sau khi có quan hệ tình dục không được bảo vệ. Không thích hợp để sử dụng như một biện pháp tránh thai thường xuyên và không phòng tránh được các viêm nhiễm lây qua đường tình dục/HIV.
Thắt ống dẫn trứng
Chỉ định cho trường hợp cặp vợ chồng trên 35 tuổi, đã đủ ≥ 2 con sống khỏe mạnh và con nhỏ nhất trên 3 tuổi. Cần tiến hành tư vấn đầy đủ, khách hàng tự nguyện lựa chọn và ký cam kết trước khi tiến hành thủ thuật triệt sản tự nguyện.
Thắt ống dẫn trứng thực hiện bằng tiểu phẫu với đường rạch nhỏ ở mổ bụng hoặc nội soi ổ bụng có thể ngay sau khi phá thai không có biến chứng. Đối với trường hợp có nhiễm khuẩn hoặc sốt sau phá thai, băng huyết nặng sau phá thai, tổn thương nặng đến đường sinh sản…. chúng ta phải trì hoãn thủ thuật cho đến khi điều trị khỏi hẳn và/hoặc các tổn thương đã lành.
BS. CKII Dương Phương Mai
Khoa Kế hoạch gia đình – BV Từ Dũ
Nguồn: tudu.com.vn
