Hàm bị lệch không còn là vấn đề xa lạ ở ngày nay. Nó xuất hiện cả nam lẫn nữ và xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Vậy những nguyên nhân nào gây ra hàm bị lệch? Cách chữa lệch hàm tại nhà ra sao? Hãy để Phòng Khám Bác Sĩ giải đáp thắc mắc của bạn qua bài viết dưới đây.
Lệch hàm là gì?
Lệch hàm là tình trạng xương hàm trên và hàm dưới không khớp với nhau, lệch nhau gây ra mất cân đối hai hàm. Bằng mắt thường chúng ta có thể nhận thấy hàm lệch về một bên trái hoặc phải; hoặc nhô về trước hoặc sau khá nhiều. Với tình trạng này nó gây ra những ảnh hưởng nhất định về mặt thẩm mỹ và trong cả sinh hoạt hằng ngày.

Hiện nay, theo nhiều nghiên cứu cho thấy các trường hợp hàm bị lệch gồm:
- Răng khôn mọc không đúng vị trí, gây chèn ép lên các răng xung quanh. Lâu ngày tình trạng này sẽ khiến hàm bị lệch
- Do tình trạng xương hàm trên hoặc dưới phát triển quá mức đã gây ra khớp cắn sâu hoặc khớp cắn ngược
- Xương quai hàm bị lệch trái hoặc phải hoặc xương hàm khớp thái dương bị lệch, gây ra tiếng kêu
- Do các răng trên cung hàm mọc lệch làm cho răng khấp khểnh, lệch hàm nhai
Biểu hiện của tình trạng lệch hàm
Khi hàm bị lệch sẽ có những biểu hiện phổ biến sau đây:
- Xuất hiện những cơn đau ở mặt hoặc hàm, đau ở phía trước tai hoặc ở bên bị ảnh hưởng. Bên cạnh đó, sẽ đau nhiều hơn khi cử động miệng
- Khi quan sát bằng mắt thường sẽ nhận thấy hàm trên và dưới không khớp nhau
- Có cảm giác cứng và khó cử động hàm. Đặc biệt hơn là không thể đóng miệng một cách bình thường
- Trong sinh hoạt ăn uống hàng ngày, khi cắn thức ăn có cảm giác lệch hoặc cong
- Gặp khó khăn trong nói chuyện, giao tiếp
- Thường xuyên chảy nước dãi không kiểm soát do không đóng được miệng.
- Hàm bị khóa hoặc nhô ra phía trước gây mất thẩm mỹ
- Có tình trạng răng bị mọc lộn xộn
Nguyên nhân gây ra hàm bị lệch
Trước khi tìm hiểu cách chữa lệch hàm tại nhà thì đầu tiên chúng ta cần biết được nguyên nhân của nó, để tùy từng nguyên nhân và tình trạng bệnh lý sẽ đưa ra phương pháp chữa trị thích hợp. Vì thực tế có những trường hợp không thể điều trị bằng phương pháp điều trị tại nhà.
Theo kết quả của nhiều cuộc nghiên cứu cho thấy rằng hàm bị lệch có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân. Dưới đây là một số nguyên nhân được ghi nhận phổ biến:
Do di truyền
Yếu tố di truyền là nguyên nhân khá phổ biến trong các trường hợp hàm bị lệch. Nếu bố hoặc mẹ bị lệch hàm thì khả năng để lại di truyền cho con là khả năng rất cao. Đây là yếu tố bẩm sinh nên theo thời gian, lớn lên vẫn không làm cấu trúc xương vùng mặt được cải thiện.
Do thói quen nhai một bên khi ăn
Khi ăn nhai một bên sẽ dồn áp lực vào quai hàm trái hoặc phải quá nhiều khiến vùng cơ đó bị trùng xuống. Ngược lại, đối với bên không được nhai sẽ tự động co lại, từ đây đã gây ra sự mất cân đối giữa 2 bên mặt.

Theo khảo sát nhận được rằng hơn 73% dân số trên thế giới có nửa mặt phải dài hơn nửa mặt trái.Hơn nữa, quai hàm bên phải cũng trở nên thon thả và gọn gàng hơn bên trái. Nếu không phát hiện và kịp thời cải thiện việc nhai một bên trong thời gian dài sẽ làm mặt mất cân đối. Ngoài ra nó còn kéo theo các bệnh răng miệng khó chữa.
Do thói quen chống tay lên cằm
Chống cằm dường như là thói quen của rất nhiều người. Đây cũng được xem là nguyên nhân phổ biến của tình trạng hàm bị lệch. Việc chống cằm thường xuyên và trong thời gian dài sẽ khiến xương quai hàm bị lệch về một bên trái hoặc phải.
Do ngủ nghiêng sang một bên
Thói quen ngủ sang một bên khiến chúng ta dễ đi vào giấc ngủ hoặc nằm sang một bên để sử dụng điện thoại lại là một tác nhân gây ra hàm bị lệch. Nếu tư thế này duy trì thường xuyên và kéo dài sẽ khiến 1 bên mặt xệ hơn bên còn lại.

Do xương hàm phát triển không đúng cách
Dậy thì là giai đoạn quan trọng cho việc phát triển cấu trúc xương. Một vài trường hợp ở giai đoạn này xương hàm phát triển không bình thường. Cụ thể là việc xương hàm bị lệch ra khỏi cấu trúc tiêu chuẩn khiến diện mạo sau khi dậy thì thay đổi. Nếu xương hàm phát triển quá mức có thể ảnh hưởng đến đến đời sống sinh hoạt hằng ngày. Nó tác động tới chức năng nhai của hàm hay hoạt động nói bị cản trở. Chúng ta có thể gặp những trường hợp như lệch vẹo 1 hàm, 2 hàm; cả xương hàm và xương cằm.
Do tai nạn
Khi nạn nhân bị tai nạn khiến cấu trúc xương bị thay đổi cũng là nguyên nhân của vấn đề này. Khi cấu trúc xương hàm đột ngột bị va chạm mạnh quá mức sẽ làm chúng bị biến dạng. Hậu quả của việc chấn thương này là mặt lệch vẹo. Ngoài ra, mặt lệch bên thấp bên cao; vẹo sang 1 bên còn do một số yếu tố khác như bệnh lý về dây thần kinh cơ mặt khi xảy ra tai nạn.
Do tắm đêm
Khi nghe đến nguyên nhân này chắc có lẽ mọi người sẽ cảm thấy nó không liên quan đến hàm bị lệch. Tuy nhiên theo kết quả của nhiều cuộc nghiên cứu, tắm đêm thường xuyên và trong thời gian dài cũng có thể gây ra tình trạng này. Khi cơ thể gặp nóng hoặc lạnh đột ngột, các dây thần kinh nảy sinh phản ứng co gồng mãnh liệt. Hậu quả của nó là gây ra hiện tượng chuột rút, méo miệng thậm chí là lệch hẳn mặt.

Do biến chứng của các cuộc phẫu thuật hỏng
Khi chẳng may phẫu thuật bị hỏng thì biến chứng để lại có thể là lệch hàm. Khi phẫu thuật việc sử dụng dao kéo, tiêm hóa chất là việc không thể tránh khỏi. Điều này khiến cho cơ mặt bị đơ và tổn thương. Ngoài ra, cơ sở làm đẹp không uy tín, bác sĩ không có tay nghề cũng khiến cho mặt bị lệch sau phẫu thuật. Điển hình lad các trường hợp sau:
- Quá lạm dụng việc tiêm botox thu gọn hàm khiến mặt bị nhọn, chéo hẳn sang một bên hoặc bị sưng phù
- Bác sĩ chưa có tay nghề cao. Khi sử dụng kỹ thuật gọt hàm nhưng bị lỗi, hai phần mặt thiếu cân đối hay bên to bên nhỏ
- Sử dụng các biện pháp trẻ hóa như: làm căng da, cấy mỡ, tiêm collagen. Các hành động này gây tác động đến cơ hàm, làm mặt nổi cục, sưng to và mất cân xứng.
Cách chữa lệch hàm tại nhà mang lại hiệu quả
Áp dụng massage mặt
Massage mặt được biết đến là một trong những cách chữa lệch hàm tại nhà mang lại hiệu quả cao. Chỉ vài bước đơn giản nhưng đây sẽ là biện pháp giúp bạn cải thiện hàm bị lệch. Phương pháp này với ưu điểm là điều chỉnh được độ dốc quai hàm, nhấn mạnh vào các huyệt giúp máu dễ dàng lưu thông.Bên cạnh đó, nó còn giúp giảm đau đầu, thư giãn và giúp da săn chắc. Sau đây là các bước massage mặt đúng cách và hiệu quả:
- Bước 1: Ngồi khoanh chân, thẳng lưng, cơ thể thư giãn và thả lỏng
- Bước 2: Sử dụng hai bàn tay áp sát vào quai hàm và phần cổ tay chụm lại thành hình chữ V
- Bước 3: Bắt đầu vuốt nhẹ từ phần quai hàm xuống dưới cằm rồi lại vuốt ngược trở lên
- Bước 4: Tiếp theo xoa mặt theo chiều ngang và xuất phát từ cánh mũi
- Bước 5: Sử dụng ngón tay cái và ngón trỏ nhấn vào thái dương rồi tỏa xuống cằm
- Bước 6: Hãy duy trì các động tác trên trong vòng 15 phút

Sau khi áp dụng phương pháp massage mặt bạn sẽ thấy mặt mình hơi đỏ ửng và nhói đau. Nếu có thể, bạn có thể sử dụng thêm máy massage và tinh dầu thơm để quá trình này trở nên thoải mái và đạt hiệu quả tốt nhất.
Mang định hình khuôn mặt
Đai định hình khuôn mặt với ông dụng chính là siết hàm, nâng đỡ cơ mặt, làm gọn cằm và hạ thấp gò má. Ngoài ra, nhiều dạng đai còn giúp tạo mặt V Line, L line hay chống chảy xệ da. Biện pháp này được thực hiện như sau:
- Bước 1: Hãy dùng vitamin E hoặc collagen thoa một lớp thật mỏng để làn da mềm mại, hạn chế đỡ trầy xước khi đeo đai
- Bước 2: Bắt đầu đeo đai lên mặt và cố định bằng các nấc khóa. Lưu ý chỉ nên siết đai ở mức vừa phải, có thể cử động đầu thoải mái
- Bước 3: Nghỉ ngơi trong vòng 15 phút rồi tháo đai và làm sạch mặt lần cuối

Với phương pháp chữa lệch hàm tại nhà này cần áp dụng ít nhất 1 tháng mới thấy rõ kết quả. Ngoài ra, bạn nên sử dụng các loại đai chất lượng, uy tín, có phần đệm lót, chất liệu mềm mại và không gây trầy xước da.
Bài tập Mewing cho người bị lệch khớp mặt
Bài tập Mewing được biết đến là bài tập trị liệu cho các bệnh nhân bị chấn thương đầu và gặp chứng “lãnh cảm” cơ mặt. Mewing với nguyên lý là dùng lưỡi, vòm họng và dây thanh để tạo tác động lên quai hàm. Từ đó, người bệnh khôi phục cảm giác vùng mặt, cải thiện các vấn đề hàm bị lệch và thuận tiện hơn khi nhai nuốt. Bạn áp dụng bài tập Mewing này theo trình tự sau:
- Hãy ngồi thẳng hoặc bạn có thể đứng thẳng theo tư thế của Yoga
- Bắt đầu khép miệng và đặt lưỡi chạm tới vòm họng trên
- Sau đó uốn lưỡi về phía sau, đồng thời mở miệng ra theo phát âm chữ N
- Tiếp theo khép miệng, nuốt nước bọt rồi đẩy lưỡi trở lại vị trí vòm họng trên
- Hãy lặp lại quá trình trên khoảng 30 lần trong 1 phút

Với bài tập Mewing này bạn nên dành khoảng 1 tiếng/ngày để tập. Đặc biệt, hãy súc miệng bằng nước muối sinh lý sau khi tập luyện.
Một số lưu ý cần biết cho người bị lệch hàm
Để ngăn ngừa tình trạng lệch hàm trở nên nặng hơn bạn cần lưu ý những điều sau đây:
- Bỏ thói quen hoặc cải thiện việc ngáp quá to hay cười lớn một cách đột ngột
- Bỏ thói quen nghiến răng khi ngủ để ngăn chặn tình trạng hàm bị nặng hơn
- Tránh hoặc hạn chế tối đa những tác động mạnh tới vùng quai hàm
- Nên áp dụng những cách chữa lệch hàm tại nhà trên để giúp quai hàm hồi phục nhanh hơn
- Ưu tiên ăn thức ăn mềm, lỏng, nên hạn chế ăn thực phẩm khô cứng và giòn
- Sử dụng khăn ấm để chườm giúp hạn chế chuột rút, co cứng cơ quai hàm
- Ngủ đúng tư thế, nên nằm ngửa khi ngủ
- Tạo thói quen sinh hoạt hợp lý, lành mạnh, hạn chế căng thẳng, mệt mỏi, stress…
Lời kết
Như vậy qua bài viết trên Phòng Khám Bác Sĩ đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về lệch hàm. Bên cạnh đó còn cung cấp cho quý bạn đọc những cách chữa lệch hàm tại nhà nhà hiệu quả. Mọi người cần xác định đúng nguyên nhân gây ra hàm bị lệch của mình để lựa chọn biện pháp cải thiện phù hợp nhé!