Trẻ sơ sinh bị tắc tuyến lệ có bị làm sao không? Nguyên nhân và cách chữa trị

Tắc tuyến lệ ở trẻ sơ sinh là hiện tượng thường gặp, không gây nguy hại đến tính mạng. Tuy nhiên nếu bị tắc tuyến lệ kéo dài có thể dẫn đến một số hệ lụy nghiêm trọng. Vậy nguyên nhân gây ra bệnh lý này là gì? Bố mẹ có thể làm gì để giúp tuyến lệ của trẻ hoạt động ổn định trở lại? Hãy cùng Phòng Khám Bác Sĩ tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé.

Tắc tuyến lệ ở trẻ sơ sinh là gì?

Trước khi đi tìm nguyên nhân và cách khắc phục, chúng ta cần hiểu đúng và đủ về tắc tuyến lệ. Theo định nghĩa của cơ quan y tế trẻ nhỏ, tắc tuyến lệ (tắt lệ đạo) được hiểu là hiện tượng tắc nghẽn một phần hoặc hoàn toàn hệ thống dẫn lưu nước mắt. Bệnh lý này gây ra triệu chứng chảy nước mắt sống và có thể dẫn đến nhiễm trùng mãn tính mắt.

Tuy nhiên, nó đơn thuần chỉ là một kiểu khuyết tật ở mắt. Theo số liệu cho thấy có khoảng 20% trẻ em bị tắc tuyến lệ bẩm sinh, hầu hết tự hồi phục khi trẻ được 1 tuổi. Tắc tuyến lệ ở trẻ sơ sinh là một bệnh lý thường gặp trong những ngày đầu mới sinh và hầu như không có gì nguy hiểm. Tình trạng này do nhiều nguyên nhân khác nhau và sẽ tự khỏi sau một khoảng thời gian.

Dấu hiệu nhận biết khi trẻ sơ sơ sinh bị tắc tuyến lệ

Tắc tuyến lệ là hiện tượng dễ nhận biết bằng mắt thường. Trẻ bị bệnh lý này sẽ có nhiều triệu chứng nổi bật mà bố mẹ có thể cảm nhận rõ. Do đó, hiểu và ghi nhớ được một số biểu hiện nổi bật sẽ giúp phụ huynh phát hiện sớm và chữa trị kịp thời cho con mình. Cùng điểm qua một số biểu hiện của bệnh lý này nhé.

• Mắt bị ướt và chảy nước liên tục.
• Vùng da quanh mắt bị ửng đỏ hoặc sưng viêm.
• Trẻ khóc quấy nhưng không chảy nước mắt.
• Mắt bị khô dù đã điểm nước.
• Sau khi ngủ dậy có nhiều ghèn dính quanh mắt.
• Một hoặc cả hai mắt cảm thấy khó chịu khi ra nắng.
• Có hiện tượng chảy chất dịch nhầy, mủ trắng.

Nguyên nhân gây tắc tuyến lệ ở trẻ sơ sinh

Sau khi nắm được đại khái các biểu hiện bệnh, tiếp theo đây hãy cùng tìm hiểu về căn nguyên của việc tắc tuyến lệ. Nguyên nhân gây bệnh ở mỗi trẻ sơ sinh một khác. Do đó không thể quy chụp máy móc lý do gây bệnh của bạn này cũng đúng với bạn khác. Một vài nguyên nhân cơ bản dễ gây ra hiện tượng tắc tuyến lệ ở trẻ sơ sinh bao gồm:

• Do mắt và các cơ liên quan chưa phát triển hoàn thiện: đây là điều dễ hiểu ở trẻ sơ sinh. Bố mẹ không cần quá lo lắng mà hãy bổ sung thêm nhiều dưỡng chất cho trẻ.
• Do bẩm sinh: ở một số em bé, từ khi sinh ra đã có tuyến lệ quá nhỏ. Việc này dẫn đến quá trình lưu thông dịch mắt bị hạn chế. Lâu dần sẽ sản sinh tình trạng tắc tuyến lệ không đáng có.
• Các điểm lệ trong mắt phát triển khác thường hoặc không có: bố mẹ có thể tham vấn lời khuyên từ chuyên gia nhãn khoa cho tình trạng này. Do nó thiên về bẩm sinh nhiều hơn là một tật.
• Van ống lệ bị khóa hoặc túi lệ bị rò nước tự động: cũng lại là một hiện tượng bẩm sinh khác ở trẻ sơ sinh. Nhưng bố mẹ yên tâm, đặc điểm này có thể chữa được và không để lại di chứng.
• Xương mũi mọc ngang: việc xương mũi mọc không đúng chỗ sẽ chặn dòng lưu thông của tuyến lệ.
• Tuyến lệ sưng viêm do nhiễm trùng: bụi bẩn, khói thuốc hoặc ánh nắng mặt trời có thể là nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này.

Trẻ sơ sinh bị tắc tuyến lệ có nguy hiểm không?

Mặc dù là hiện tượng thường thấy ở các em nhỏ. Tuy nhiên, nếu không chữa trị kịp thời sẽ dễ để lại nhiều di chứng. Cụ thể như mắt bị chảy nước liên tục sau khi lành bệnh, mắt bị tật nhìn không rõ hoặc tệ hơn là mù lòa. Do đó, khi trẻ bị tắc tuyến lệ, bố mẹ không được chủ quan mà cần tìm giải pháp khắc phục ngay. Đầu tiên, nếu thấy tình trạng chưa quá nặng, phụ huynh có thể vệ sinh mắt cho trẻ bằng nước muối sinh lý và bông mềm. Nếu trẻ vẫn quấy khóc và mắt sưng đỏ hơn, hãy đưa con đến cơ sở y tế để được tư vấn kịp thời. Bác sĩ sẽ đưa ra những tư vấn hữu ích và chính xác cho tình trạng của trẻ.

Một số cách chữa trị khi trẻ sơ sinh bị tắt tuyến lệ

Trong trường hợp mắt chưa bị sưng viêm quá to, phụ huynh có thể tham khảo một số mẹo thông tuyến lệ dưới đây để khắc phục tạm thời cho bé yêu.

Rửa sạch bụi bẩn trong mắt bằng nước muối

Bố mẹ có thể ra quầy thuốc mua ngay một chai nước muối sinh lý. Sở dĩ khuyến cáo sử dụng loại đóng chai bởi nồng độ mặn được pha ở mức phù hợp. Không nên tự pha nước muối, bởi có thể làm viêm mắt của trẻ. Thấm dung dịch vào bông mềm rồi thấm nước lau nhẹ nhàng xung quanh mắt của trẻ. Trong khi lau, cố gắng gạt hết phần ghèn đang đọng trong kẽ mắt. Chú ý lực vừa phải, không gì mạnh hay miết chặt vào mi mắt.

Chườm khăn nóng

Tương tự như lau vành mắt, chườm khăn là phương pháp vệ sinh bằng nhiệt độ. Cách làm cực kỳ đơn giản. Bố mẹ giặt sạch phơi khô một chiếc khăn mềm. Cứ cách vài tiếng sẽ nhúng khăn vào nước ấm rồi lau mắt cho bé. Làm giống như vừa nãy. Khi lau ta thực hiện từ ngoài vào trong để hạn chế làm mắt bị kích thích.

Thông tắc tuyến lệ bằng máy

Đây là cách chữa cuối cùng khi những phương pháp trên không hiệu quả. Bố mẹ cần đưa trẻ đến trung tâm y tế sơ sinh để được hỗ trợ. Bác sĩ sẽ sử dụng máy thông tuyến lệ chuyên dụng để giúp mắt điều tiết dịch lỏng. Mặc dù được tiến hành bởi máy chuyên dụng nhưng tùy tình trạng ở mỗi bé mà tác dụng cho ra sẽ khác nhau. Không nên quá tin tưởng và lạm dụng cách này bởi lâu dần, nó làm cho thành niêm mạc bị mỏng. Sau này khi trẻ lớn lên sẽ dễ gặp các tật khúc xạ về mắt. 

Massage mắt 

Đây là cách dân gian được tin rằng sẽ làm giảm áp lực lên mắt. Khi mắt phải hoạt động liên tục trong thời gian dài hoặc tiếp xúc với bụi bẩn, con ngươi sẽ dễ bị tổn thương. Đó là lý do mà ghèn có cơ hội tích tụ trên vành mắt. Khi massage vùng da quanh mắt sẽ giúp giảm áp lực tác động lên ống lệ, làm thoáng đường di chuyển và giúp chất lỏng lưu thông tốt hơn. Quy trình này được nhiều bác sĩ khuyên dùng vì tính đơn giản và hiệu quả tức thời.

Gợi ý thực đơn bổ dưỡng cho trẻ sơ sinh bị tắc tuyến lệ

Thực phẩm là thứ chúng ta nạp vào cơ thể hằng ngày. Nếu không nắm rõ bản chất của từng món ăn, bố mẹ rất có thể sẽ gián tiếp khiến bệnh tình của trẻ kéo dài. Như vậy không hề tốt với sức khỏe và sự phát triển của trẻ. Dưới đây là một số gợi ý về chế độ dinh dưỡng cho trẻ sơ sinh bị tắc tuyến lệ mà Phòng Khám Bác Sĩ đã tổng hợp. Xin chia sẻ với phụ huynh.

Thực phẩm trẻ sơ sinh bị tắc tuyến lệ nên ăn

• Rau xanh: là loại thực phẩm hữu cơ cực kỳ có lợi với cơ thể. Do đó bất kỳ lúc nào cơ thể cũng cần nạp rau xanh. Các chất xơ và dưỡng chất có trong rau sẽ giúp nuôi dưỡng mắt khỏe mạnh. Dù là khi không bị bệnh, bố mẹ cũng cần bổ sung rau điều độ cho trẻ sơ sinh.

• Ớt chuông: đặc biệt là loại ớt có vỏ màu cam, đỏ. Theo nhiều nghiên cứu, lượng zeaxanthin có trong ớt chuông nhiều hơn mọi loại rau củ quả khác. Đây là chất giúp hạn chế sự sản sinh vi khuẩn và ức chế quá trình phát triển của mầm bệnh. Do đó, khi bị tắc tuyến lệ, ăn nhiều loại quả này giúp mắt phục hồi tốt và nhanh hơn.
• Lòng đỏ trứng gà: nguồn cung cấp đạm và béo đạm lành mạnh cho cơ thể. Bên cạnh đó, lòng đỏ trứng cũng được biết là chất xúc tác tiêu hóa tốt cho dạ dày.
• Dầu cá: dầu cá được biết là thực phẩm chứa nhiều omega-3. Đây là chất tốt cho trẻ em sơ sinh hoặc giai đoạn đầu mới lớn. Do đó, bố mẹ có thể bổ sung dầu cá thường xuyên vào khẩu phần ăn của con để tăng cường đề kháng và giúp bé phát triển tốt hơn.
• Việt quất: với lượng anthocyanin cao trong quả chín, việt quất là loại thực phẩm giàu dinh dưỡng được các mẹ tin dùng. Anthocyanin là hoạt chất giúp tăng độ đàn hồi của mắt, hạn chế tình trạng sưng viêm và giúp vết thương mau lành.
• Cà rốt, bí đỏ, cà chua và các loại quả có vỏ đỏ: hàm lượng chất dinh dưỡng cao trong những loại quả này sẽ giúp kích thích quả trình chuyển đổi chất. Nhờ đó, sản sinh nhiều vitamin A hơn. Tăng cường thị lực cho đôi mắt trẻ thơ.

Thực phẩm trẻ sơ sinh bị tắc tuyến lệ không nên ăn

• Các loại thực phẩm có tính hàn và tanh như: hải sản (tôm, cua, mực, sò, cá…). Bởi các món này có chất dị ứng, sẽ làm cho tuyến lệ bị bí và sưng nặng hơn.
• Rau muống: có thể bố mẹ thấy khó tin, bởi rau là thực phẩm tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên khi ăn rau muống, mắt của trẻ sẽ dễ đóng ghèn. Điều này không tốt vì tuyến lệ đang bị tổn thương sẽ bị bí.
• Các loại đồ ăn chứa mỡ động vật: dạng đồ ăn này làm tăng lượng mỡ tích tụ trong máu. Gây áp lực lên thành mạch, không tốt cho mắt bị sưng.
• Đồ uống có cồn hoặc có ga: chứa quá nhiều đường hóa học. Dễ gây chóng mặt, đau đầu, khó chịu. Không tốt cho trẻ sơ sinh.

Phòng tránh trẻ tái phát hiện tượng tắc tuyến lệ

Sau khi chữa khỏi cho trẻ, phụ huynh cần chú ý một số điểm như sau để hạn chế việc tuyến lệ bị tắt tái phát.

• Tuyệt đối không được cho trẻ mới lành bệnh gặp gỡ, tiếp xúc với bệnh nhân có tật về mắt hoặc tuyến lệ.
• Tập cho các con thói quen rửa tay kỹ càng sau khi vào nhà vệ sinh và trước khi ăn cơm. Khi ăn, không được dùng tay bốc thức ăn đưa trực tiếp vào miệng. Phải luôn giữ tay chân sạch sẽ.
• Khi mắt bị bụi hoặc ngứa, không được dùng tay lau trực tiếp. Có thể chọn khăn khô hoặc bông mềm để lau rửa.
• Không ở quá lâu trong môi trường khói thuốc. Phụ huynh thường lầm tưởng khói thuốc lá chỉ gây ra các bệnh về phổi. Tuy nhiên, một nghiên cứu y học đã chỉ ra, khói thuốc còn làm tắc đường ống mũi. Điều này trực tiếp gây ra hiện tượng viêm tuyến lệ ở trẻ. Do đó, cần để trẻ vui chơi ở nơi thoáng mát, không có khói bụi và chất ô nhiễm.

Lời kết

Mặc dù tắc tuyến lệ là hiện tượng thường gặp ở trẻ sơ sinh. Tuy nhiên, do trẻ còn quá nhỏ, cơ thể còn nhạy cảm và dễ bị tổn thương nên bố mẹ cần hết sức chú ý. Trong những ngày đầu có hiện tượng tắc tuyến lệ, hãy tìm cách chữa trị kịp thời cho các con. Phòng Khám Bác Sĩ hy vọng những chia sẻ trên đây sẽ hữu ích với bố mẹ. Nếu còn có thắc mắc nào khác liên quan đến chủ đề này, hãy để lại bình luận hoặc liên hệ trực tiếp với tư vấn viên để được hỗ trợ. Chúc các con luôn mạnh khỏe!