Nhiều người khi mắc bệnh thường cảm thấy lo lắng vì cảm giác khó chịu mà căn bệnh này mang lại. Theo các chuyên gia y tế, đây là phản ứng sinh lý bình thường của cơ thể. Nhưng đôi khi, đây có thể là dấu hiệu cho thấy sức khỏe của bạn đang gặp bất thường. Ợ chua là gì? Cách chữa trị ợ chua tại nhà như thế nào? Bài viết dưới đây của Phòng Khám Bác Sĩ sẽ giải đáp những câu hỏi trên.
Nội dung bài viết
Ợ chua là gì ?
Ợ chua chủ yếu xảy ra sau khi ăn, đặc biệt sau khi ăn tối xong khi bạn nằm hoặc cúi người. Hiện tượng này xuất hiện khi axit bên trong dạ dày tiết nhiều hơn mức bình thường. Khiến axit hoặc enzyme trào ngược lên cơ vòng phần dưới thực quản. Chúng ta thường có cảm giác nóng rát ở ngực; kèm cảm giác chua, đắng trong miệng sau khi bị ợ chua.
Hiện tượng ợ chua thông thường xảy ra rất ít; chỉ tầm khoảng 2 lần/tuần. Hiện tượng này có thể chỉ là tín hiệu nhắc nhở rằng bạn đang có chế độ ăn uống thiếu khoa học, chưa lành mạnh. Tình trạng này cũng hay xảy ra với những người thường xuyên bị căng thẳng. Tuy nhiên, nếu ợ chua thường xuyên xảy ra. Làm ảnh hưởng tới sinh hoạt hàng ngày thì đây có thể là biểu hiện cho thấy bạn đã mắc phải một số bệnh lý.
Một số hiện tượng khác đi kèm ợ chua
Khi hiện tượng ợ chua xuất hiện; có thể đi kèm theo một số hiện tượng khác như đầy hơi, tức ngực hoặc khó chịu. Đây có thể là dấu hiệu của bệnh rối loạn tiêu hóa.
Ợ hơi và đầy bụng
30 phút sau khi ăn những người khỏe mạnh sẽ cảm thấy bụng sẽ dần thoải mái do thức ăn đã được tiêu hóa. Nhưng ở những người bị đầy bụng, ợ hơi thì lại không thoải mái như thế. Nguyên nhân chủ yếu gây ra có thể do rối loạn tiêu hóa. Hoặc do lượng thức ăn nạp vào cơ thể mất cân bằng. Một số dấu hiệu của ợ hơi, đầy bụng bạn cần nhận biết trước khi tìm hiểu ợ chua là dấu hiệu bệnh gì như:
- Bị ợ hơi, ợ chua nhiều lần, bụng đau âm ỉ. Đôi lúc cảm giác buồn nôn, khi ợ hơi thường cảm giác nóng rát ở họng.
- Khó chịu vùng bụng trước, táo bón
- Sau khi ăn có cảm giác đau toàn vùng bụng, đau thắt ngực.
Ợ chua buồn nôn
Ngoài tình trạng ợ hơi, đầy bụng; những người gặp phải hiện tượng ợ chua còn có thêm triệu chứng khác nóng cổ, buồn nôn, nôn… Nếu tình trạng này kéo dài thì có thể là triệu chứng của một số bệnh lý về dạ dày. Bạn cần đến bệnh viện để kịp thời khám và điều trị. Nếu để lâu sẽ dễ dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng hơn.
Ợ chua tức ngực
Triệu chứng ợ chua tức ngực có thể là do tâm lý của bạn chứ không hẳn là do bệnh lý. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, đây có thể là dấu hiệu của một số bệnh như:
- Bệnh trào ngược dạ dày thực quản
- Các bệnh lý liên quan đến đường hô hấp
- Phụ nữ trong thời kỳ đầu mang thai ( 3 tháng )
Khi gặp phải tình trạng này, bạn chỉ cần thay đổi chế độ ăn uống khoa học, lành mạnh. Bên cạnh đó, hãy giữ tinh thần thoải mái, dễ chịu thì có thể kiểm soát được bệnh và khỏi bệnh.
Các bệnh liên quan đến ợ chua
Ợ chua chỉ là một hiện tượng rất bình thường của cơ thể. Tuy nhiên, khi ợ chua xuất hiện thường xuyên và kéo dài; rất có thể đây là dấu hiệu cho thấy bạn đã mắc các bệnh lý dưới đây:
Bệnh viêm loét dạ dày
Khi hiện tượng ợ chua xuất hiện nhiều lần thì rất có thể bạn đã mắc phải bệnh viêm loét dạ dày. Viêm loét dạ dày là tình trạng dạ dày xuất hiện các vết loét do ăn đồ cay nóng hoặc uống nhiều các chất kích thích. Trong giai đoạn đầu của bệnh, bệnh nhân hay xuất hiện các triệu chứng phổ biến như ợ chua, ợ hơi, ợ nóng, buồn nôn… Do đó, nếu bạn thường xuyên bị ợ chua, rất có thể bạn đã mắc căn bệnh này. Hãy đến cơ sở y tế gần nhất để thăm khám và điều trị kịp thời.
Trào ngược dạ dày thực quản
Tình trạng trào ngược thực quản diễn ra khi lượng axit trong thực quản dư thừa vào trào ngược lên thực quản. Biểu hiện phổ biến nhất của bệnh lý này là ợ chua, viêm họng, thở khò khè, ho… Một số bệnh nhân còn gặp hiện tượng ợ chua, ợ nóng, ợ nóng hoặc bị nóng rát thực quản. Những người có thói quen ăn uống không khoa học, thiếu lành mạnh là những đối tượng dễ mắc bệnh nhất.
Nhiễm khuẩn Hp
Nhiễm khuẩn Hp là tình trạng vi khuẩn Hp xâm nhập đường tiêu hóa, gây ra những vết loét ở niêm mạc hoặc ở tá tràng. Trong một vài trường hợp nghiêm trọng hơn có thể dẫn đến ung thư dạ dày. Hiện tượng ợ chua, ợ hơi, buồn nôn hay thậm chí sốt là dấu hiệu cho thấy hệ tiêu hóa của bạn đang gặp vấn đề. Hãy để ý và chủ động thăm khám bác sĩ sớm.
Rối loạn dạ dày – ruột
Rối loạn dạ dày – ruột hay có tên gọi khác là chứng khó tiêu, bị khó chịu hoặc đau vùng bụng trên. Đây không phải là một căn bệnh mà là một nhóm triệu chứng với ợ hơi, ợ chua. Nguyên nhân gây ra rối loạn này là do axit dạ dày tiếp xúc với niêm mạc của hệ tiêu hóa, phá vỡ niêm mạc gây kích ứng. Trong một số trường hợp, tình trạng này có thể xảy ra do lượng thức ăn nạp vào hoặc do tác dụng phụ của thuốc.
Thoát vị hoành
Đây là chứng bệnh xảy ra khi có một phần dạ dày nhỏ trồi lên phần ngực chứ không nằm dưới phần cơ hoành như thông thường. Khi bị thoát vị hoành, cơ vòng thực quản hoạt động rối loạn, bị ảnh hưởng, gây nên hiện tượng trào ngược dạ dày. Chính vì nguyên nhân này làm bạn bị ợ hơi, ợ chua.
Một số nguyên nhân khác
Ngoài các bệnh đã liệt kê ở trên; ợ chua còn do các nguyên nhân khác không phải do bệnh lý như:
Béo phì
Tình trạng cân nặng của cơ thể không lý tưởng sẽ tạo ra áp lực lên vùng bụng. Làm liên lụy đến cơ vòng dưới thực quản làm hạn chế chức năng của cơ quan này trong việc ngăn axit từ dạ dày trào ngược lên. Đây chính là nguyên nhân gây ra hiện tượng ợ chua.
Chưa có thói quen ăn uống khoa học, lành mạnh
Nếu bạn có thói quen như ăn nhanh, không nhai kỹ khi ăn; nằm khi ăn, ăn muộn, thường xuyên ăn đêm… Những thói quen xấu này sẽ ảnh hưởng đến hoạt động của hệ tiêu hóa; làm cho hệ tiêu hóa bị đảo lộn. Do đó, thức ăn khi không được tiêu hóa tốt sẽ dễ gây ra các hiện tượng như ợ chua, buồn nôn, ợ hơi…
Căng thẳng, áp lực, stress kéo dài
Đôi khi, việc căng thẳng, áp lực hay stress trong cuộc sống kéo dài làm cho hệ thần kinh cũng bị ảnh hưởng theo. Từ đó, ảnh hưởng đến các cơ quan khác trong cơ thể và trong đó có hệ tiêu hóa. Việc hệ thần kinh không điều khiển được quá trình tiêu hóa dẫn đến tiêu hóa diễn ra không hiệu quả có thể dẫn đến ợ hơi, ợ chua.
Phụ nữ trong thai kỳ
Tình trạng ợ chua khi mang thai khá phổ biến ở phụ nữ, nhất là vào 3 tháng đầu – giai đoạn đầu thai kỳ. Khi mang thai, nhau thai tiết ra chất progesterone. Chất này vô tình làm giãn van cách thực quản với dạ dày, làm cho axit dạ dày trào ngược lên là nguyên nhân chính dẫn đến hiện tượng ợ chua. Ngoài ra, trong suốt quá trình mang thai, em bé phát triển lớn hơn sẽ đẩy dạ dày lên trên khiến axit trào ngược lên đường tiêu hóa, xảy ra hiện tượng ợ chua.
Cách trị ợ chua tại nhà
Để khắc phục hiện tượng này, chúng ta có thể sử dụng các biện pháp sau đây:
Dùng mẹo để chữa trị ợ chua tại nhà
Kết hợp gừng với nước chanh
- Gừng tươi có tác dụng rất tốt trong chống viêm, làm lành vết loét dạ dày. Chanh có tác dụng sát khuẩn, khử mùi. Việc kết hợp gừng tươi, mật ong với hai thìa nước cốt chanh pha với nước ấm giúp kích thích tiêu hóa hoạt động sau khi ăn xong. Thức ăn sẽ được nhanh chóng phân giải, chuyển xuống ruột non. Tránh tình trạng ứ đọng, lên men lên khí, gây buồn nôn. Đây là một trong những cách trị ợ chua tại nhà đơn giản.
Dầu tỏi và dầu đậu nành
- Tác dụng của dầu tỏi và đậu nành rất tốt cho hệ tiêu hóa, làm giảm thiểu các cơn đau bụng. Khi các cơn đau bụng xuất hiện ở giữa rốn nghi do rối loạn tiêu hóa. Bạn có thể sử dụng dầu tỏi kết hợp với dầu đậu nành xoa lên bụng sau đó mát xa nhẹ nhàng để dầu hấp thụ qua da.
Sử dụng lá bạc hà
- Bạc hà là khắc tinh của hiện tượng ợ chua. Sử dụng lá bạc hà bằng các hãm lá sau khi đã rửa sạch với nước sôi. Dùng hỗn hợp nước ấm với lá bạc hà trước khi đi ngủ là cách trị ợ chua tại nhà hiệu quả nhất. Có thể làm cách đơn giản hơn là rót nước sôi vào ly có vài lá bạc hà. Khuấy đều trong 5 phút và uống trước khi đi ngủ.
Sử dụng giấm táo
- Giấm táo lại là một trường hợp ngoại lệ đối với những người bị ợ chua. Vì ợ chua thường sẽ không sử dụng các loại giấm giấm táo kích thích hệ tiêu hoá hoạt động tốt hơn nhờ vào hàm lượng enzyme tự nhiên cao cùng với thành phần chống oxy hóa dồi dào. Chính vì thế, thức ăn không bị ứ đọng trong dạ dày và đẩy lên miệng gây ra chứng ợ chua.
- Cách sử dụng giấm táo để trị ợ chua cũng rất đơn giản. Trước mỗi bữa ăn, bạn hãy lấy khoảng 1 muỗng cà phê giấm táo và pha cùng với nước ấm khoảng 40 độ và uống.
Trà gừng
- Củ gừng không những là một loại gia vị quen thuộc trong bữa ăn hàng ngày. Còn được sử dụng như một phương thuốc hiệu quả trong điều trị các chứng bệnh liên quan đến tiêu hóa bao gồm cả cách trị ợ chua tại nhà.
- Sử dụng một tách trà gừng sau khi ăn khoảng 30 phút sẽ giúp hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn. Khi đã hoạt động ổn định, toàn bộ khí và hơi sinh ra trong quá trình tiêu hóa sẽ theo nhu động thoát ra đường hậu môn. Thay vì thoát qua miệng bằng phản ứng ợ lên.
- Trong nhiều sách y học cổ truyền cũng chỉ ra rằng; củ gừng có tác dụng điều trị các hiện tượng liên quan đến tiêu hóa như hiện tượng đầy bụng, khó tiêu, ợ hơi, ợ chua rất hiệu quả.
Sử dụng thuốc tây
Khi bị ợ chua bạn có thể sử dụng một số loại thuốc dưới đây để giảm thiểu tình trạng này:
- Thuốc trung hòa acid: Maalox, Alka-Seltzer, Rolaids, Mylanta,…
- Thuốc kháng histamine H2: Zantac, Pepcid, Tagamet… Loại thuốc này sẽ ngăn chặn hoạt động của histamine; một chất hóa học kích thích tế bào dạ dày sản xuất axit.
- Thuốc ức chế bơm proton: Omeprazole (Nexium, Prilosec), Esomeprazole, Rabeprazole… Đây cũng là thuốc có thể ngăn chặn sự sản xuất axit của dạ dày.
Lưu ý: những loại thuốc trên tuy là thuốc không kê đơn nhưng có thể tương tác với những thuốc khác gây nguy hiểm hoặc chống chỉ định với người bị mẫn cảm với thành phần thuốc. Do đó, trước khi dùng thuốc bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ. Đặc biệt, phụ nữ có thai không được tự ý dùng thuốc nếu không được bác sĩ kê đơn.
Lời kết
Qua bài viết của Phòng Khám Bác Sĩ hy vọng đã cung cấp đến bạn thông tin về hiện tượng ợ chua và cách trị ợ chua tại nhà hiệu quả và nhanh chóng. Chúc bạn đọc luôn có sức khỏe tốt và thành công trong cuộc sống!
